کتاب «سیر عشق» آلن دوباتن

آلن دوباتن نویسنده ای است تحلیلگر.
همه چیز را تحلیل میکند
از مصائب شغلی و زندگی گرفته تا
“عشق، کار و منزلت در عصر مدرن”
(نام کتابی از آلن دوباتن)

سیر عشق دومین کتاب رمان‌گونه‌ دوباتن پس از نوشتن «جستارهایی در باب عشق» است و به نسبت آن، از قلمی پخته‌تر برخوردار است که می‌توان دلیل اصلی آن را گذشت حدود ۲۰ سال از نگارش اولین رمان وی دانست. این نویسنده و فیلسوف بیان صریح و ساده‌ای دارد که با قلم پخته‌ خود بهترین موضوعات را برای وارد کردن فلسفه و روان‌شناسی به درک عامه‌ مردم برمی‌گزیند.

پرسش مهم درباره کارهای دوباتن این است:
آیا تجزیه و تحلیل احساسات و افکار ما باعث میشود در آنها خللی ایجاد شود و دیگر شکل واقعی خود را نداشته باشند؟

معتقدم اگر احساسات واکاوی نشوند، از بین میروند. اگر حسی را بررسی کنید، آن حس عمیقتر از آن شما خواهد بود…کتاب سیر عشق بررسی مراحل عاشق شدن، ازدواج کردن، مشکلات موجود در ازدواج زوجهای مدرن، بچه دار شدن و غیره است.آنچه که فشارهای روزمره زندگی بر سر آرمانهای ما آورده است.
دوباتن سعی دارد با تحلیلهایی که میان داستان میدهد ما را متوجه مشکلات ذهنی قهرمانان داستان بکند.
این که هر انسانی در زندگی خود به دنبال جرقه ای است تا بفهمد در چه حالی، و با چه کسی و با چه کاری خوشبخت تر است.

دوباتن میگوید:

اینکه هرکس به دنبال کامل شدن است
اینکه در مسیر تکامل، باید از خودگذشتگی کرد
و این گذشتنها است که ما را انسانتر و خوشبخت تر میکند برای همه پیش فرض نیست، برخی هنوز در سطوح پایینتر آگاهی حرکت میکنند.

نکات جالب در کتاب بسیار است. برای مثال، واکنشهای ما به اتفاقات زندگی، در بسیاری از مواقع متعلق به احساسی در گذشته است اتفاقاتی که قبلا افتاده ولی در ذهن ما ماندگار شده و سبب عکس العمل نامربوط ما به دیگران میشود. همین رویه باعث میشود ما اسیر اتفاقات گذشته بمانیم

قسمت هایی از کتاب

ازدواج از نظر ربیع، نقطه اوج مسیری تهورآمیز به سوی صمیمیتِ مطلق است؛ درخواست ازدواج دارای تمام جذابیتی است که پریدن از پرتگاهی مرتقع با چشمان بسته دارد، به این امید و با این اطمینان که دیگری آن پایین باشد و ما را بگیرد.

افرادی که شنونده های خوبی هستند نیز به اندازه افرادی که خوب منظور خود را بیان می کنند، مهم و کمیاب هستند.

برای داشتن روابط خوب، نیازی نیست دائما عاقلانه رفتار کنیم؛ تمام مهارتی که نیاز داریم این است که چند وقت یک بار بتوانیم با روی گشوده اقرار کنیم که شاید در یکی دو موقعیت، احمقانه رفتار کرده ایم.

اگر حقیقتا عاشق کسی باشیم به هیچ وجه از او نمی خواهیم که تغییر کند.

یکی از نشانه های شخص دلبسته مضطرب، ناتوانی در تحمل موقعیت های پیچیده و واکنش نمایشی به چنین موقعیت هایی است، همچون سکوت، درنگ یا سخنی توام با بی اعتنایی. این ها به سرعت با منفی نگری، به توهین یا حمله های بدخواهانه تعبیر می شوند. برای شخصی که دلبستگی اضطراب دارد، هرگونه توهین جزئی، حرف تند یا بی توجهی ممکن است به عنوان تهدیدی جدی تلقی شود که پیام آور فروپاشی رابطه است.

افراد کمی در این دنیا هستند که واقعا همیشه بدجنس باشند؛ آن هایی که ما را می رنجانند، خودشان نیز در عذاب اند. بنابراین واکنش مناسب به هیچ وجه بدبینی یا خشونت نیست بلکه، در آن مواقع نادری که فرد بتواند از عهده اش برآید، همیشه عشق است.

دیدگاه رمانتیک نسبت به ازدواج، بر اهمیتِ یافتن شخص درست و مناسب پافشاری می‌کند؛یعنی شخصی همدل با علایق و ارزش‌های فراوان ما. چنین شخصی اصلا وجود نخواهد داشت. ما بیش از حد متفاوت و منحصر به فردیم.تناسب و همخوانی همیشگی غیر ممکن است. شخصی که واقعاو کاملا متناسب با ماست، کسی نیست که به طور معجزه‌آسایی همه‌ سلایقش با ما یکی باشد. بلکه کسی‌ است که بتواند با فراست و کلام خوش راجع به اختلاف سلایق گفت‌و‌گو کند. به جای اندیشه موهوم مکمل تام یکدیگر بودن، این توانایی تحمل تفاوت‌هاست که نشانه حقیقی شخص درست و مناسب است. مکمل یکدیگر بودن دستاورد عشق است؛ نباید به عنوان پیش‌شرط آن در نظر گرفته شود

کتاب سیر عشق چیزی بیش از یک رمان داستانی یا شرح رابطه‌ای بین دو نفر است، این کتاب بیش از هر چیز بررسی اتفاقاتی ا‌ست که در طول زندگی و فراز و نشیب‌هایش برای یک رابطه و زوجِ درگیر در آن می‌افتد. همان‌گونه که در پشت جلد کتاب آمده است: «سیر عشق داستان یک ازدواج است، از نخستین لحظات شورانگیز گرفته تا لذت‌ها و هراس‌های تعهد راستین و مشکلات عمیقی که آرام آرام در زندگی مشترک سر بر می‌آورند. داستان روابط امروزی است و شیوه بقای این روابط. این داستان بازگشت دلپذیر آلن دو باتن است به رمان.

در مصاحبه‌‌ای کلر کلیچ از آلن دو باتن نویسنده این کتاب، پرسید: «چرا سیر عشق را نوشتید و آن را به ساختار یک رمان فیلسوفانه قلم زدید؟» و او در جواب گفت: «در فرهنگ ما تاکید زیادی بر مفهوم عشق رمانتیک وجود دارد، بنابراین من تصمیم گرفتم تا کتابی بنویسم و در آن به اتفاقات بعد از تولد عشق بپردازم. این نوشتار، بررسی یک رابطه‌ بلند مدت است که در آن طرفین به مرور با وجود تمام تنش‌ها و سختی‌های پیش آمده، سعی در ابراز محبت و تطبیق خود با یکدیگر دارند. کتاب من اگرچه در طرفداری از عشق است، اما مفروضات و پیش‌داوری‌هایی را که ناخودآگاه وارد رابطه می‌کنیم، زیر سوال می‌برد. سیر عشق برای تمام کسانی که میل به کالبد شکافی روابط احساسی خود دارند جذاب خواهد بود و مخاطبان خود را مسحور خواهد کرد».

دوباتن در پاسخ به پرسشی که «در ادبیات از چه کسانی تاثیر پذیرفته است؟» گفت: «علاقه‌ شخصی من به کتاب‌هایی‌است که عنصر اتفاق در آن‌ها کمرنگ‌تر و تاکید داستان بر ایده و کنکاش شخصیت کاراکترهاست. بنابراین من در نوشته‌هایم از میلان کوندرا، مارسل پروست، ویرجینیا وولف و تولستوی تاثیر گرفته‌ام. همچنین داستان‌های نویسنده‌هایی که قواعد قرن نوزدهمی را بر هم می‌زنند و در آثارشان ساختار جدیدی خلق می‌کنند، برایم بسیار جذاب است».

خواندن این کتاب را به تمام دوستانی که در مرحله پیش از ازدواج و یا در مرحله پس از ازدواج هستند! توصیه میکنم.